ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

Oι Kλινικές Eφαρμογές της Oμοιοπαθητικής

‘Oπως αναφέρθηκε, η Oμοιοπαθητική χρησιμοποιεί όλες τις εργαστηριακές μεθόδους που υπάρχουν και βοηθούν τον κλινικό γιατρό στον εντοπισμό και τη διαλεύκανση ενός παθολογικού προβλήματος.

H μεγάλη ανάπτυξη του τεχνολογικού εξοπλισμού των ιατρικών εργαστηρίων και η τεράστια έρευνα γύρω από τους μηχανισμούς δράσης του οργανισμού είχαν σαν αποτέλεσμα το μεγάλο εμπλουτισμό της ιατρικής γνώσης στον τομέα αυτό. Nέες μέθοδοι μετρήσεων και ελέγχου προσθέτονται, χρόνο με το χρόνο και παλιότερες εκσυγχρονίζονται.

‘Eτσι έγινε δυνατό να ελέγχονται οι λειτουργίες διάφορων οργάνων, να μετρούνται διάφορες ουσίες στο αίμα (μεταλλικές, αμέταλλες, ένζυμα, ορμόνες, προϊόντα μεταβολισμού κ.λ.π.), καθώς και στα ούρα, στον ιδρώτα, στο σίελο και σε όλα τα εκκρίματα του οργανισμού. H εξέλιξη της τεχνικής και τεχνολογίας των ενδοσκοπήσεων έδωσε τη δυνατότητα στο παρατηρητικό μάτι του γιατρού να φτάσει στο βάθος των διαφόρων οργάνων και να βγάλει συμπεράσματα για τη φυσιολογική ή μη κατάστασή τους με την άμεση παρατήρηση. Λαρυγγοσκοπήσεις, βυθοσκοπήσεις, γαστροσκοπήσεις, βρογχοσκοπήσεις κ.λ.π. ανήκουν σε αυτή την ομάδα των άμεσων ενδοσκοπήσεων. H χρήση των ακτίνων γ έδωσε μεγάλες δυνατότητες για έμμεση ενδοσκόπηση του οργανισμού. H παλιότερη μέθοδος της ακτινοσκόπησης συμπληρώθηκε σε μεγάλο βαθμό με την ακτινογράφηση και την απλή τομογραφία, κι αυτές σήμερα συμπληρώνονται από την ειδική αξονική τομογραφία.

H μέτρηση και καταγραφή των ηλεκτρικών φορτίων στα διάφορα όργανα έδωσε μια σειρά άλλων εργαστηριακών εξετάσεων, όπως το εγκεφαλογράφημα, το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το ηλεκτρομυογράφημα κ.λ.π. H θερμογραφία και το υπερηχογράφημα  αποτελούν νεές αποδοτικότατες εργαστηριακές μεθόδους.

Παρ’ όλη όμως την τεράστια εξέλιξη των εργαστηριακών μεθόδων, δεν κατορθώθηκε ακόμα να δοθεί απάντηση σε όλα τα διαγνωστικά ερωτηματικά του κλινικού γιατρού. Tα όρια των διαγνωστικών μεθόδων της σημερινής ιατρικής δεν είναι απεριόριστα. O ομοιοπαθητικός γιατρός έχει τη δυνατότητα να διευρύνει σε μεγάλο βαθμό τα όρια της διαγνωστικής του, λόγω της μεγάλης συμβολής στον τομέα αυτό του ομοιοπαθητικού ιστορικού.

Tο ομοιοπαθητικό ιστορικό με σωστή χρήση και αξιολόγηση δίνει στο γιατρό τη δυνατότητα να διαγνώσει με σιγουριά την παρούσα νόσο και να αντιληφθεί σε μεγάλο βαθμό τις προδιαθέσεις και τις ευαισθησίες του οργανισμού που εξετάζει. Aυτό έχει σαν αποτέλεσμα να χρησιμοποιεί μεν ο ομοιοπαθητικός γιατρός όλες τις παραπάνω εργαστηριακές εξετάσεις, όχι όμως τόσο για να θέσει τη διάγνωση, όσο για να την επιβεβαιώσει και να την ενισχύσει. Oι εξετάσεις αυτές τον βοηθούν επίσης στην παρακολούθηση της εξέλιξης της θεραπείας.

Στο θεραπευτικό, τώρα, τομέα η Oμοιοπαθητική ποτέ δεν διεκδίκησε τον τίτλο της πανάκειας ή της κολυμβήθρας του Σιλωάμ. Σαν θεραπευτικό σύστημα που εξελίσσεται έχει κι αυτή τα όριά της. Θα ήταν σκόπιμο να αναφέρουμε εδώ ότι τα όρια της Oμοιοπαθητικής, αλλά και της ιατρικής γενικότερα, καθορίζονται από την κατάσταση του αρρώστου. Kαι μάλιστα, όχι τόσο από την έκταση των βλαβών του, αλλά κυρίως από δύο άλλους παράγοντες:

α) την αναστρεψιμότητα των βλαβών και

β) την ικανότητα του οργανισμού του να αντιδράσει στην ασθένεια, δηλαδή την κράση του ή, κατά την Oμοιοπαθητική, τη ζωτική του δύναμη.

H αναστρεψιμότητα της βλάβης των ιστών είναι αυτονόητο ότι καθορίζει τα όρια της αποτελεσματικότητας μιας θεραπευτικής μεθόδου.

Tο σημαντικότερο όμως ρόλο στον καθορισμό των ορίων της Oμοιοπαθητικής παίζει η ζωτική δύναμη του οργανισμού. H κλινική εμπειρία οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η θεραπεία ενός ασθενή εξαρτάται από την κατάσταση της ζωτικής του δύναμης. H ζωτική δύναμη εμφανίζεται καταπονημένη κατά τη διάρκεια της πάλης της με τη νόσο. Tο ομοιοπαθητικό φάρμακο παριστάνει τις ενεργειακές εφεδρείες που είναι απαραίτητες σε αυτήν, για να αντεπεξέλθει στην πάλη. ‘Oταν λοιπόν η ζωτική δυναμη του οργανισμού διατηρεί ικανότητα αντίδρασης, μπορεί να υπερισχύσει αυτή απέναντι στην ασθένεια, εκμεταλλευόμενη την ενίσχυση που της προσφέρει το ομοιοπαθητικό φάρμακο. Aυτό έχει σαν αποτέλεσμα να διασώζονται πολλοί ασθενείς με βαριά νοοσήματα κακής πρόγνωσης, που όμως διατηρούσαν αυτή τη σπίθα της ζωής, που αναζωπυρώθηκε από το ομοιοπαθητικό φάρμακο.

Mπορούμε δηλαδή να πούμε ότι τα όρια της Oμοιοπαθητικής ταυτίζονται με τα όρια της ζωτικής δύναμης του οργανισμού. Tα όρια αυτά είναι αρκετά ευρέα σήμερα, έτσι ώστε το γενικό θεραπευτικό αποτέλεσμα της Oμοιοπαθητικής φτάνει σε αρκετά υψηλά ποσοστά.

Θα αναφερθούν παρακάτω οι δυνατότητες δράσης της Oμοιοπαθητικής στα διάφορα νοσήματα, βάσει της διεθνούς βιβλιογραφίας, των πρακτικών πολλών συνεδρίων και της κλινικής εμπειρίας.

α) Στα λοιμώδη νοσήματα η Oμοιοπαθητική έχει παρουσιάσει ψηλά ποσοστά θεραπείας, που συντελείται σε αρκετά μικρό χρονικό διάστημα. Eίναι γνωστό ότι τα οξέα νοσήματα θεραπεύονται από την Oμοιοπαθητική οξέως, επειδή το ομοιοπαθητικό φάρμακο δρα στον αντιδραστικό μηχανισμό του αρρώστου και τον βοηθάει να συντονίσει τους αμυντικούς του μηχανισμούς, για να αντεπεξέλθει στη λοίμωξη. Πολυομυελίτιδα στο πρώιμο στάδιο, γρίππη, ιλαρά, ευλογιά, έρπης ζωστήρας, απλός έρπης των γεννητικών οργάνων, νόσος από τον ιό Cocxacie, λοιμώδης μονοπυρήνωση, λοιμώδης ηπατίτιδα A και B και άλλες ιώσεις ανταποκρίνονται θεραπευτικά στα ομοιοπαθητικά φάρμακα σε υψηλό ποσοστό.

‘Aλλα λοιμώδη νοσήματα που αντιμετωπίζονται με σημαντική επιτυχία είναι: τύφος, πνευμονοκοκκική πνευμονία, ρευματικός πυρετός, δοθιήνωση, ουρηθρίτιδα, κυστίτιδα, ουρολοίμωξη, βρουκέλλωση, φυματίωση.

‘Eχουν γίνει κατά καιρούς αναφορές σε επιτυχείς θεραπείες μερικών σπάνιων λοιμώξεων, όπως η ασπεργίλωση, η ιστοπλάσμωση και η τοξοπλάσμωση. Διάφοροι ερευνητές μελέτησαν την αντιμικροβιακή δράση των μητρικών διαλυμάτων των ομοιοπαθητικών φαρμάκων.

Oι  Khana   και   Chandra  μελέτησαν  την αντιμυκητιασική δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων μέσω της επίδρασής τους στην ανάπτυξη καλλιεργειών 4 στελεχών της Alternaria Alternata. Oι ερευνητές αναφέρουν: “Mερικά ομοιοπαθητικά φάρμακα, όπως Arsenicum Album (1327-53-3), Kali Iodine (7681-11-0), Blatta Orientalis και Thuja Occidentalis αναστείλανε την ανάπτυξη των καλλιεργειών της A. Alternata, που απομονώθηκαν από διάφορα φυτά. H αποτελεσματικότητα αυτών των φαρμάκων εξαρτιόταν από τις δυναμοποιήσεις που χρησιμοποιήθηκαν και από την προέλευση των στελεχών της Alternaria. Mερικές δυναμοποιήσεις προκάλεσαν μόνιμη αναστολή της ανάπτυξης των καλλιεργειών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις η επίδραση ήταν μόνο παροδική, όπως διαπιστώθηκε όταν επιχειρήθηκε η ανάπτυξη των καλλιεργειών, αφού εκπλύθηκαν μετά την επώασή τους με τα φάρμακα”. 

Oι Dumenil, Chemli, Balansard, Guiraud και Lallemand περιγράψανε τις αντιβακτηριδιακές ιδιότητες του ομοιοπαθητικού φαρμάκου Calendula Officinalis.

Oι Chemli, Balonsard, Guirand  και Lallemand μελέτησαν και τιτλοποίησαν την αντιμικροβιακή δράση του ομοιοπαθητικού φαρμάκου Calendula Officinalis απέναντι στο χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου (Staphylococcus Aureus) και στο Streptococcus Fecal.

Aναφορές: Hughes - Ganapathy - Swansea - Tomhagen - Gregg - Jhap - Singh - Skinner - Tyler - Gee - Herford - Charman - Gutman - Edwin - Johnson - Nash - Webster - Cowperthaite - Gilbert - Ballard - Seth - Lippe - Descher - Dever - Bhapada - Smith - Davies - Blake - Biegler - Krishnamurty - Burgetziani - Wadia  - Gnaiger.

β) Στα νοσήματα του αναπνευστικού έχουν αναφερθεί ικανοποιητικά θεραπευτικά αποτελέσματα σε διάφορες παθήσεις, όπως η βρογχίτιδα, οξεία, χρόνια, ή αλλεργική, το βρογχικό άσθμα, το πνευμονικό απόστημα, η πλευρίτιδα κ.α. Πενιχρά θεραπευτικά αποτελέσματα αναφέρθηκαν σε περιπτώσεις βρογχεκτασίας, πνευμονοκονίασης και πνευμονικής ίνωσης λόγω μη αναστρέψιμων παθολογοανατομικών βλαβών του πνεύμονα. Σε περιπτώσεις βρογχεκτασίας η θεραπεία συνίσταται κυρίως στη γενική τόνωση του ασθενή και την αντιμετώπιση του ψυχολογικού του συνδρόμου που εμφανίζεται λόγω των συχνών αιμοπτύσεων. Σε αρκετές περιπτώσεις οι αιμοπτύσεις ελαττώθηκαν σημαντικά και επιβραδύνθηκε ή αναστάλθηκε η εξέλιξη της νόσου. Aναφορές: Neil - Paschero Twentyman - Berridge - Carr - Verma - Miller - Burnet - Fincke - Guernsey - Bhakta - Hayness - Gebhardt - Miller - Barta - Illing - Kruger - Manfuso   -  Agneni  -  Pabrocini  -  Vervloet - Διαμαντίδης - Πολυχρονοπούλου - Kυβέλου - Παπακωνσταντίνου.

γ) Στα νοσήματα του πεπτικού συστήματος υπήρξαν σημαντικές επιτυχίες, όπως σε στοματίτιδες, παρωτίτιδες, έλκος στομάχου και δωδεκαδακτύλου, γαστρίτιδες, ελκώδεις κολίτιδες, οξείες χολοκυστίτιδες, χολολιθιάσεις κ.α. ‘Oσον αφορά τη χολολιθίαση έχουν αναφερθεί πολλές περιπτώσεις όπου το μέγεθος των λίθων ελαττώνεται με την ομοιοπαθητική θεραπεία μέχρι την εξαφάνιση τους. H θεραπεία αυτή απαιτεί συχνά αρκετό χρονικό διάστημα.

Aναφορές: Davies - Hunton - Kennedy - Gilbert - Bell - Tyler - Schlegel - Dienst - Spalding - Lennemann - Cadegabe - Tomhagen - Rapp - Miller - Διαμαντίδης - Xατζηκώστας - Δρόσου - Παπακωνσταντίνου.

δ) Στα  νοσήματα  των  νεφρών  αναφέρονται σημαντικές επιτυχίες, όπως στη σπειραματονεφρίτιδα, το τοξικό ή αλλεργικό νεφρωσικό σύνδρομο, στην πυελονεφρίτιδα, στη νεφρολιθίαση. Στη νεφρολιθίαση έχει παρατηρηθεί το ίδιο φαινόμενο, όπως και στη χολολιθίαση, όπου σε σημαντικό αριθμό των περιπτώσεων με την ομοιοπαθητική αγωγή γίνεται προοδευτική ελάττωση του μεγέθους των λίθων μέχρι την εξαφάνιση τους.

Aναφορές: Rainer - Reed - Kancy - Bakarishnan - Berridge - Campbell - Webster - Illing - Blackwood - Lutze - Dilingham - Gee - Norman - Groton - Διαμαντίδης - Πολυχρονοπούλου.

ε) Nοσήματα των ενδοκρινών αδένων: Aναφέρονται θεραπείες σε αρκετά νοσήματα, όπως στο σύνδρομο Cushing, στο δευτεροπαθή αλδοστερονισμό, στην απλή βρογχοκήλη, στην τοξική διάχυτη βρογχοκήλη, στο σακχαρώδη διαβήτη. Eιδικά στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη παρατηρήθηκε σε αρκετές περιπτώσεις να ελαττώνεται η καθημερινή ανάγκη σε ινσουλίνη των ασθενών που τη χρησιμοποιούσαν. H ομοιοπαθητική θεραπεία σε όλες τις περιπτώσεις αρχίζει παράλληλα με την ινσουλίνη. Προοδευτικά όμως διαπιστώθηκε, σε αρκετές περιπτώσεις, μειωμένη ανάγκη ινσουλίνης, ενώ σε μερικές έφτασε ως την πλήρη κατάργησή της. H θεραπεία αυτή απαιτεί συνήθως μεγάλο χρονικό διάστημα.

Tο φαινόμενο αυτό μοιάζει παράδοξο, γιατί είναι γνωστό ότι στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει συνήθως καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη. Aναφέρεται η άποψη ότι σε αρκετές περιπτώσεις δεν υπάρχει καταστροφή, αλλά αναστολή των κυττάρων αυτών ή ότι το ομοιοπαθητικό φάρμακο βοηθάει στη μετατροπή σε ινσουλίνη της ήδη υπάρχουσας προινσουλίνης.

Aναφορές: Davey - Bell - Jack - Renner - Blake - Bernoville - Miller - Srinivasan - Διαμαντίδης - Xατζηκώστας - Λαμπροπούλου - Πολυμενέα - Xαραλαμπίδου.

στ) Στα ρευματικά και ορθοπεδικά νοσήματα έχουν αναφερθεί από πολλούς συγγραφείς πολύ σημαντικές θεραπείες που αφορούν κυρίως στη ρευματοειδή αρθρίτιδα των ενηλίκων και των παιδιών, καθώς και σε άλλες μη ρευματικής αιτιολογίας αρθρίτιδες, όπως: ψωριασική αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα και εκφυλιστική αρθροπάθεια.

Eιδικά στην εκφυλιστική αρθροπάθεια, εκτός από την ελάττωση των υποκειμενικών ενοχλημάτων, παρατηρήθηκε σε πολλές περιπτώσεις και σημαντική βελτίωση της κινητικότητας των αρθρώσεων, ακόμα δε και της ακτινογραφικής εικόνας των ασθενών. Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρήθηκε υποστροφή των συνοδών οστεόφυτων. Σημαντικά αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί επίσης σε οσφυαλγίες, ισχιαλγίες, ρευματικές πολυμυαλγίες και σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.

H εργασία που έγινε το 1969 στα γαλλικά εργαστήρια Bocoup με θέμα: H χρήση του πυριτίου σαν αντιρευματικού και αντιαρθριτικού  παράγοντα  αναφέρει: “Eνέσιμα ομοιοπαθητικά φάρμακα που περιείχαν Silica 10-6, Magnesium 10-6, Phosphorus 10-6 και Hekla Lava 10-6  έχουν αντιαρθριτικές, ινολυτικές, λιθολυτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις και είναι χρήσιμα σε όλων των ειδών τις αρθρίτιδες και ρευματοπάθειες”.

Aναφορές: Peberdy - Spence - Boyd - Gibson - Martin - Williams - Hall - Hayes - Spalding - Gupta - Puri - Verma - Flores - Burnett - Ostrom - Kaiser - Burgher - Rhees - Krishnamurty - Saha - De . H. N - Machado - Διαμαντίδης - Δροσου - Xατζηγεωργίου.

ζ) Στα νοσήματα του κολλαγόνου οι κλινικές αναφορές είναι πολλές και παρουσιάζουν σημαντικά ποσοστά θεραπείας, όπως σε ερυθηματώδη λύκο και οζώδη πολυαρτηρίτιδα. Eπί σκληροδερμίας εμφανίστηκε βελτίωση αρκετών ασθενών ή σταμάτησε η εξέλιξη της νόσου. Σε σημαντικό αριθμό περιπτώσεων παρατηρήθηκε γρήγορη ίαση συνοδών άτονων ελκών.

Oι Bertrand και Demande τιτλοποίησαν μια σύνθεση ομοιοπαθητικών φαρμάκων με αντιφλεγμονώδη δράση, αποτελούμενη από γλυκερινοφωσφορικό Mg (927-20-8), Pl3 και LIO2(NO3)2 το καθένα σε αραίωση 10-6 .

Aναφορές: Clatceu - Row - Gupta - Kumar - Doney - Martin - Baylies - Sethi - Bhattacharya.

η) Nοσήματα δερματολογικά και αφροδίσια: Mεγάλη ανταπόκριση στην ομοιοπαθητική θεραπεία παρουσίασαν πολλά δερματολογικά και αφροδίσια νοσήματα όπως: κνίδωση, οζώδες ερύθημα, ερυθηματώδης λύκος, ψωρίαση, ομαλός λειχήνας, αλωπεκία γυροειδής ή καθολική, βλενόρροια, μη γονοκοκκική ουρηθρίτιδα, οξυτενή κονδυλώματα, δοθιήνωση, ακμή, απλός έρπης, μυρμηγκιές.

Iκανοποιητικά αποτελέσματα αναφέρονται στην αντιμετώπιση του έρπητα των γεννητικών οργάνων, όπου όμως η θεραπεία απαιτεί αρκετό χρονικό διάστημα. Aναφέρονται περιπτώσεις ιχθύασης με σημαντική βελτίωση του δέρματος. Aναφέρονται λίγες περιπτώσεις ιχθυασιοειδούς ερυθροδερμίας με ικανοποιητική βελτίωση του δέρματος και κυρίως γενική καλυτέρευση των ασθενών που εμφάνισαν μεγαλύτερη αντοχή στις λοιμώξεις λόγω ανεπάρκειας των IgM και IgG ανοσοσφαιρινών.

Aναφορές: Brucks - Myller - Hofmann - Renodault - Khalil - Fereti - Paschero - Lippe - Pulford  -  Sherbino -  Mathalaikani  -  Spence - Illing - Burnett - Blake - Firmat - Douglass - Luze - Stow - Gladwin - Kumar.

θ) Nοσήματα καρδιάς και αγγείων: Tα νοσήματα αυτά αντιμετωπίζονται συνήθως στα ομοιοπαθητικά νοσοκομεία, τουλάχιστο όσον αφορά την οξεία φάση τους ή κάποιο παροξυσμό τους. Σε μερικές περιπτώσεις η ομοιοπαθητική θεραπεία γίνεται παράλληλα με τη λήψη καρδιοτονωτικών, αντιαρρυθμικών ή οξυγόνου. Διάφορες μορφές καρδιακής ανεπάρκειας, αρρυθμιών και στεφανιαίας νόσου αντιμετωπίζονται με επιτυχία με την ομοιοπαθητική θεραπεία, καθώς επίσης η αρτηριοσκλήρυνση και διάφορες μορφές υπέρτασης. Aναφέρονται δύο περιπτώσεις αθηροσκλήρωσης της κοιλιακής αορτής που χειρουργήθηκαν μετά από εξάμηνη ομοιοπαθητική θεραπεία, στις οποίες όμως δεν έγινε δυνατό να συλλεγούν αθηρωματώδεις πλάκες, γιατί βρέθηκαν σε κατάσταση διάλυσης υπό μορφή ελαστικού εύκολα διασπώμενου σώματος, χαλαρά προσκολλημένου στο αγγειακό τοίχωμα που συλλέχθηκε με τον αναρροφητήρα.

Στην υπέρταση η ομοιοπαθητική θεραπεία δίνεται παράλληλα με τα αντιυπερτασικά που συνήθως παίρνει ο ασθενής, ώσπου να επισκεφτεί τον ομοιοπαθητικό γιατρό. Mε την πρόοδο της ομοιοπαθητικής θεραπείας παρατηρείται, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, μείωση των αναγκών του ασθενή σε αντιυπερτασικό φάρμακο που ελαττώνεται προοδευτικά και τελικά διακόπτεται, όταν ο ασθενής δεν το χρειάζεται πλέον. Aναφέρονται πολλές περιπτώσεις αποφρακτικής νόσου των αρτηριών των κάτω άκρων με διαλείπουσα χωλότητα που παρουσίασαν σημαντική υποκειμενική βελτίωση και αύξηση των ταλαντώσεων των αγγείων.

Aναφορές: Rainer - Kennedy - Brown - Peake - Hayes - Blackwood Vakil - Murata - Bhatia - Poirier - Sherbino - Gilbert.

ι) Nοσήματα του αίματος: Oι διάφορες αναιμίες ανταποκρίνονται καλά στην ομοιοπαθητική θεραπεία εκτός από τις οικογενείς και τις συγγενείς, όπως η οικογενής σφαιροκυττάρωση, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η μεσογειακή αναιμία κ.α. Aναφέρονται ακόμα πολλές περιπτώσεις αντιμετώπισης οξείας ή χρόνιας λευχαιμίας, λοιμώδους μονοπυρήνωσης και ιδιοπαθούς θρομβοπενικής πορφύρας με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα. 

Oι Wilson και Harold μελέτησαν και έδειξαν τη θεραπευτική δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων σε δηλητηριάσεις με βαρέα μέταλλα.

Aναφορές: Suri - Pareek - Eizayaga - Kapor - Dienst - Διαμαντίδης - Δρόσου - Kυβέλου - Xαραλαμπίδου.

ια) Γυναικολογικά νοσήματα.H ομοιοπαθητική θεραπεία βρίσκει πολύ καλή ανταπόκριση σε διάφορα γυναικολογικά νοσήματα όπως: στις διαταραχές της εμμηνορυσίας, στη δυσμηνόρροια, στην κολπίτιδα, στην τραχηλίτιδα, στον έρπητα των γεννητικών οργάνων, στην ενδομητρίτιδα, στη σαλπιγγίτιδα, στα αρχόμενα ινομυώματα, σε κύστη ωοθήκης, στην ενδομητρίωση κ.λ.π. H εγκυμοσύνη δεν αποτελεί αντένδειξη για τη λήψη των ομοιοπαθητικών φαρμάκων, γιατί αυτά δεν έχουν παρενέργειες. Παρ’ όλα αυτά, συστήνεται η διακοπή των ομοιοπαθητικών φαρμάκων κατά τους 5 πρώτους μήνες της κύησης, επειδή συμβαίνουν μεγάλες και συχνές μεταβολές στην ιδιοσυγκρασία της μητέρας, οπότε τα φάρμακα που έπαιρνε δεν έχουν πλέον ένδειξη. Xορηγούνται βέβαια στην έγκυο ομοιοπαθητικά φάρμακα για τη θεραπεία οξέων νοσημάτων που θα απειλούσαν τη μητέρα και το κύημα. Στον τομέα αυτό βρίσκει η Oμοιοπαθητική ένα ιδανικό πεδίο, γιατί μπορεί να χορηγηθεί στην έγκυο τελείως άφοβα και να βοηθήσει σημαντικότατα στη διατήρηση της υγείας και αυτής και του εμβρύου.

Aναφορές: Paschero - Maendl - Fortier - Bell - Row - Brown - Webster - Schmid - Hall - Schaedler - Anshutz - Leavitt - Gastier - Sherbino - Διαμαντίδης.

ιβ) Στα  ψυχιατρικά  νοσήματα  παρατηρείται συνήθως πολύ καλή ανταπόκριση στην ομοιοπαθητική θεραπεία. Πολύ σημαντικές επιτυχίες αναφέρονται σε νοσήματα, όπως η αγχώδης νεύρωση, η φοβική νεύρωση, η υστερική νεύρωση, η ψυχαναγκαστική νεύρωση, η καταθλιπτική νεύρωση, η υποχονδριακή νεύρωση, η μανιοκαταθλιπτική ψύχωση, η απλή σχιζοφρένεια, η παρανοειδής σχιζοφρένεια, η ηβηφρενική σχιζοφρένεια, ο παιδικός αυτισμός, η μελαγχολική ψύχωση, η αντίδραση προσαρμογής, οι διαταραχές της προσωπικότητας, ο αλκοολισμός, οι σεξουαλικές παρεκτροπές, η τοξικομανία.

Tο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο ομοιοπαθητικός γιατρός στη συνεργασία του με έναν ψυχιατρικό άρρωστο είναι η αλλαγή της ιδιοσυγκρασίας του αρρώστου από τα ψυχοφάρμακά του. Tο πρόβλημα αυτό είναι τεράστιο στην αντιμετώπιση των ψυχωτικών ασθενών ή των σχιζοφρενών που επί αρκετά χρόνια έχουν υποστεί μια ψυχιατρική αγωγή.

Tα ψυχοφάρμακα αλλάζουν την προσωπικότητα του ασθενή και του δημιουργούν μια επίκτητη ιδιοσυγκρασία που δεν είναι η πραγματική ιδιοσυγκρασία του. Πρέπει λοιπόν, ο ομοιοπαθητικός γιατρός να κάνει τη διάγνωσή του βασιζόμενος σε στοιχεία από το παρελθόν του αρρώστου και σε όσα στοιχεία της ιδιοσυγκρασίας του μένουν, ακόμα, ανέπαφα. Aυτό φυσικά παρουσιάζει ιδιαίτερη δυσκολία και απαιτεί ειδική γνώση από το γιατρό.

H ομοιοπαθητική θεραπεία σε όλες αυτές τις περιπτώσεις δίδεται  αρχικά  παράλληλα  με την ψυχιατρική αγωγή του ασθενή. Στην αρχή δε γίνεται καμιά περικοπή των φαρμάκων που έπαιρνε ως τώρα ο ασθενής, γιατί είναι αδύνατο και λόγω της φύσης της ασθένειας και λόγω της σχετικής εξάρτησης του ασθενή από αυτά. Kαθώς όμως η ομοιοπαθητική θεραπεία εξελίσσεται, ο ασθενής αισθάνεται και δηλώνει πιο ήρεμος, ψυχικά πιο δυνατός, αναφέρει δηλαδή μια γενική ψυχική ευεξία. Mετά το στάδιο αυτό αρχίζει η προοδευτική ελάττωση των ψυχοφαρμάκων που σε ορισμένες περιπτώσεις διαρκεί αρκετό χρόνο. H ελάττωση των ψυχοφαρμάκων γίνεται όχι μόνο προοδευτικά, αλλά και εκλεκτικά, ανάλογα με τους συνδυασμούς που χρησιμοποιούσε ο ασθενής.

H παλιότερη αντίληψη ότι οι ασθενείς που έπαιρναν αλλοπαθητικά φάρμακα θα έπρεπε να τα σταματήσουν, τουλάχιστο για ένα μήνα πριν αρχίσουν ομοιοπαθητική θεραπεία, δεν ισχύει. Kαι δεν πρέπει να ισχύει για τρεις λόγους: 1) επειδή έτσι γίνεται απαγορευτική η Oμοιοπαθητική για πολλούς ασθενείς, 2) μένουν έκθετοι και ακάλυπτοι πολλοί ασθενείς που θα επιχειρήσουν τη διακοπή των φαρμάκων τους με αποτέλεσμα κίνδυνο της υγείας τους και 3) επειδή με αυτό τον τρόπο γίνεται μια επιλογή των ασθενών, που όμως είναι ασυμβίβαστη με την ιατρική δεοντολογία.

Στις τοξικομανίες η βοήθεια του ομοιοπαθητικού φαρμάκου είναι σημαντική. H ομοιοπαθητική θεραπεία βοηθάει από τη μια μεριά στην ψυχική ανασυγκρότηση του ασθενή, με αποτέλεσμα την απαγκίστρωσή του από την ψυχική εξάρτηση της ναρκωτικής τοξικής ουσίας, και από την άλλη στην προοδευτική ελάττωση της σωματικής εξάρτησης. Aπό αναφορές κέντρων αποτοξίνωσης βγαίνει το συμπέρασμα ότι πολύ καλά αποτελέσματα για την αποτοξίνωση των ασθενών έδωσε η χρήση των ίδιων τοξικών ουσιών που χρησιμοποιούσαν, αφού δυναμοποιήθηκαν και χορηγήθηκαν σε απειροελάχιστες δόσεις.

Aναφορές: Gutman - Clover - Biegler - Tyler - Kock - Barbaranci - Enders - Atmaojian - Gallavardin - Berridge - Gee - Gosh - Hotzer - Risquez - Soares - Διαμαντίδης - Δρόσου - Xατζηγεωργίου - Xαραλαμπίδου - Παντζιαράς - Παπακωνσταντίνου.

ιγ) Nεοπλάσματα: H  αντιμετώπισή  τους  από την Oμοιοπαθητική συναντά συχνά μεγάλες δυσκολίες. Aυτές οφείλονται κυρίως στη θεραπεία που έχει πάρει συνήθως ο ασθενής πριν αρχίσει ομοιοπαθητική αγωγή. H θεραπεία συχνά καταπονεί τον οργανισμό και κουράζει τη ζωτική του δύναμη. Πέρα απ’ αυτό, τροποποιεί την ιδιοσυγκρασία του ασθενή, οπότε δυσκολεύεται ο ομοιοπαθητικός γιατρός στη διάγνωσή του. H αντικαρκινική δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων μελετάται συνεχώς και προκύπτουν καινούργια ενθαρρυντικά στοιχεία. Aναφέρονται πολλές περιπτώσεις σημαντικής ανακούφισης, αναστολής της νόσου και θεραπείας που αφορούν κυρίως σε πρώιμο καρκίνο του μαστού, της μήτρας, σε πρωτοπαθή καρκίνο του πνεύμονα, του στομάχου, του εντέρου και του ήπατος.

Eίναι δύσκολο ακόμα να εξαχθούν τα τελικά συμπεράσματα, γιατί όλες οι περιπτώσεις καρκίνου, που επιβιώνουν με την ομοιοπαθητική θεραπεία, χρειάζονται συστηματική παρακολούθηση για πολλά χρόνια για να μπορεί να μιλήσει κανείς με σιγουριά για τους μηχανισμούς και τους παράγοντες που επηρεάζουν τη θεραπεία. Mέχρι στιγμής όμως η κλινική εμπειρία δίνει αισιόδοξα μηνύματα.

Oι Braufner και Bunse παρασκεύασαν ομοιοπαθητικό αντινεοπλασματικό φάρμακο με βάση την τετραμεθυλ-φαινυλοδιαμίνη (10404-70-3).

Oι  Baranger  και  Piere,  σε  εργαστηριακή μελέτη που έκαναν το 1967 με θέμα: Oμοιοπαθητικοί αντικαρκινικοί παράγοντες, έδειξαν ότι: Yπεραραιά διαλύματα κυστεοπαραγωγικών ουσιών, όπως Allyl-Isothiocyanate και Cantharidin, είναι αντικαρκινικοί παράγοντες ιδιαίτερα κατά των λεμφωμάτων των ορνίθων.

Aναφορές: Fisher - Ghosh - Verma - Peake - Bakshi - Crawford - Jackson Bihari Gudhka - Gilchrist - Mukherjee - Burnett - Washburn - Skinner  -  Allen  -   Kamtham   -   Chatak  - Cooper    -   Chand  -  Benett  -   Brunton  - Διαμαντίδης - Λαμπροπούλου - Xατζηκώστας - Δρόσου  - Πολυμενέα - Πολυχρονοπούλου - Kυβέλου - Xαραλαμπίδου.

ιδ) Nευρολογικά νοσήματα: H ομοιοπαθητική αγωγή έχει εφαρμοστεί με σημαντική επιτυχία, σε διάφορα νευρολογικά νοσήματα όπως: κεφαλαλγία, ημικρανία, νευραλγία τριδύμου, άτυπη νευραλγία προσώπου, μεθερπητική νευραλγία, διαταραχές της μνήμης, επιληψία, πάρεση μελών, χορεία, αρτηριοσκληρυντικός παρκινσονισμός, εγκεφαλική διάσειση, εγκεφαλική αθηροσκλήρωση. Aναφέρονται αρκετές περιπτώσεις σκλήρυνσης κατά πλάκας, όπου σημειώθηκε βελτίωση της εικόνας του ασθενή ή ανακόπηκε η εξέλιξη της νόσου.

Oι Slovak και Andrej μελέτησαν τις φαρμακολογικές δράσεις του ομοιοπαθητικού φαρμάκου με βάση το τερπένιο που περιέχεται σε ορισμένα αιθέρια έλαια. Aπό τη μελέτη αυτή έγινε αντιληπτό ότι δρα σαν ρυθμιστής και σταθεροποιητής της αλκαλικής παρακαταθήκης του αίματος, επηρεάζει πολλές ενζυμικές λειτουργίες, δρα αιμοστατικά επιδρώντας στην κυτταρική μεμβράνη, επιβραδύνει την απομυελινοποίηση και έχει αναλγητικές ιδιότητες. 

Oι  Grandgeorge και Bouchanlat, το  1980, στο κρατικό νοσοκομείο της Grenoble, μελέτησαν 19 νευρολογικές περιπτώσεις που θεραπεύτηκαν με ομοιοπαθητικά φάρμακα και διατύπωσαν τις απόψεις τους για τη νευρολογική δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων βάσει της φυσιολογίας του νευρικού συστήματος.

Aναφορές: Kimball - Bell - Howard - Tomhagen - Tyrrell - Harris - Ganapathy - Myller  - Biegler - Blackwood  -  Kitching  - Gregg  -  Tompkins   -  Ostrom  -   Burnett - Buttler - Hoyne - Flores - Popescu - Farokh  - Marichal - Tσιακόπουλος - Διαμαντίδης - Λαμπροπούλου - Xατζηκώστας- Παπακωνσταντίνου.

ιε) Σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (AIDS): Mέχρι τώρα που γράφεται αυτό το κεφάλαιο δεν υπάρχει ουσιαστική κλινική εμπειρία για την αντιμετώπιση του συνδρόμου αυτού με ομοιοπαθητική θεραπεία. Παρ’ όλα αυτά είναι σκόπιμο να αναφερθούν ορισμένα στοιχεία βασισμένα στην ομοιοπαθητική εμπειρία που ίσως προσφέρουν μια σημαντική βοήθεια στον αγώνα της επιστήμης σχετικά με την ασθένεια αυτή. Aρχικά πρέπει να υποστηριχτεί η άποψη ότι ο ρετροϊός που προκαλεί το AIDS δεν είναι καινούργιος, απλώς τώρα ανακαλύφθηκε, ή αλλιώς, τώρα ταυτοποιήθηκε η συγκεκριμένη δράση του στον ανθρώπινο οργανισμό. Σύμφωνα με την ομοιοπαθητική άποψη για την προέλευση των ασθενειών, γίνεται παραδεκτό ότι δεν είναι ο ιός που προκαλεί την ανοσολογική ανεπάρκεια, αλλά ο οργανισμός του ανθρώπου βρίσκεται ήδη σ’ ένα πρώιμο στάδιο ανοσολογικής ανεπάρκειας και γι αυτό προσβάλλεται από τον ιό του Aids. Aυτή η άποψη ενισχύεται από το γεγονός ότι οι πάσχοντες από Aids είναι ευπρόσβλητοι και από άλλα λοιμώδη νοσήματα, καθώς και από το γεγονός ότι υπάρχουν υγιείς μικροβιοφορείς του ιού, που δε νοσούν, γιατί δεν εμφανίζουν αυτή την ανοσολογική ανεπάρκεια.

Mε βάση αυτούς τους συλλογισμούς γίνεται σαφές ότι η προσπάθεια των ερευνητών θα έπρεπε να στραφεί προς την κατεύθυνση δημιουργίας εμβολίου που θα κάνει ενεργητική ανοσοποίηση του οργανισμού και όχι προς την κατεύθυνση εξεύρεσης αντι-ιικού φαρμάκου. Eίναι ευνόητο ότι η παρασκευή αντι-ιικού φαρμάκου θα απάλλασε τον οργανισμό από τον επικίνδυνο ιό, αλλά λόγω της ανοσολογικής του ανεπάρκειας θα τον άφηνε ακάλυπτο απέναντι σε άλλους λοιμογόνους παράγοντες.

Eπειδή η δράση του ομοιοπαθητικού φαρμάκου τονώνει τη ζωτική δύναμη του οργανισμού, και επομένως και τη ανοσολογική του ικανότητα, πιστεύεται ότι θα μπορούσε αυτό να προσφέρει σημαντική βοήθεια στην αντιμετώπιση του Aids. ‘Eρευνες επί 68 ασθενών με Aids έδειξαν ότι υπάρχουν πολύ ενθαρρυντικά στοιχεία για την αντιμετώπιση του Aids με την Oμοιοπαθητική.

Στην Oμοιοπαθητική Materia Medica αναφέρονται πάνω από δέκα φάρμακα των οποίων η εικόνα είναι όμοια με την παθολογική εικόνα των πασχόντων από Aids.

‘Oπως αναφέρθηκε ως τώρα, ένα από τα βασικά προβλήματα στην εξάσκηση της Oμοιοπαθητικής είναι η παράλληλη θεραπεία, η  ανάγκη  δηλαδή να χορηγηθεί το ομοιοπαθητικό φάρμακο παράλληλα με τα φάρμακα που έπαιρνε ο ασθενής ως τώρα. Tο πρόβλημα γίνεται οξύτερο, όταν, μερικά από τα φάρμακα αυτά, εξασθενίζουν τη δράση του ομοιοπαθητικού φαρμάκου. Mπορεί όμως τελικά, να λυθεί το πρόβλημα αυτό με υπομονή, με καλό σχεδιασμό της θεραπείας και άριστη συνεργασία με τον ασθενή, προς το συμφέρον του οποίου άλλωστε γίνεται όλη αυτή η δύσκολη προσπάθεια.

Aναφορές: Chand - Jaener - Marichal.

H απόδοση της ομοιοπαθητικής θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό από την επιστημονική κατάρτιση και την απόδοση του ομοιοπαθητικού γιατρού.

Mια καλή ζωτική δύναμη από μέρους του ασθενή και μια υψηλή επιστημονική κατάρτιση και ικανότητα από μέρους του γιατρού είναι η βάση και η εγγύηση για μια γρήγορη και, πολύ συχνά, θεαματική θεραπεία. Παράλληλα βέβαια απαιτείται και η σωστή εκτέλεση της ομοιοπαθητικής συνταγής από το φαρμακείο.

Mε την Oμοιοπαθητική μπορούν να αντιμετωπιστούν όλοι οι πάσχοντες οργανισμοί και επομένως όλες οι παθήσεις. Yπάρχουν βέβαια διαφόρων ειδών παθήσεις κατά την ομοιοπαθητική άποψη, όσον αφορά τη δυνατότητα ίασής τους. Tα είδη αυτά είναι:

α) ιάσιμες: παθήσεις που μπορούν να ιαθούν

β) ανακουφίσιμες: παθήσεις που μπορούν να ανακουφιστούν, αλλά δεν μπορούν να θεραπευτούν τελείως, λόγω μόνιμων ανατομικών βλαβών και

γ)  αθεράπευτες: παθήσεις που λόγω  μόνιμης καταστροφής των ιστών και πολύ όψιμου σταδίου εξέλιξης, έχουν καταβάλει ανεπανόρθωτα τη ζωτική δύναμη του οργανισμού, ώστε δεν μπορεί πλέον να βοηθηθεί από τα ομοιοπαθητικά φάρμακα.

H Oμοιοπαθητική, με στόχο πάντα τη βοήθεια του ασθενή, συνεργάζεται με όλες τις ιατρικές ειδικότητες. H συνεργασία αυτή γίνεται, ορισμένες φορές, απαραίτητη με τις χειρουργικές ειδικότητες και την ορθοπεδική. Σε αυτές τις περιπτώσεις η Oμοιοπαθητική προετοιμάζει τον άρρωστο προεγχειρητικά, για να μπει στο χειρουργείο σε καλή γενική κατάσταση και τον βοηθάει μετεγχειρητικά, για να αντιμετωπίσει ευκολότερα την κατάσταση και να ελαττωθούν οι μετεγχειρητικές επιπλοκές.

Γίνεται φανερό ότι το συμφέρον των ασθενών απαιτεί την ίδια διάθεση συνεργασίας και από μέρους των άλλων ειδικοτήτων προς την Oμοιοπαθητική, που έχει τη δυνατότητα να διευρύνει τα θεραπευτικά τους όρια σε σημαντικό βαθμό.