Skip to main content

ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗ ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΤΑ ΑΛΟΓΑ ΟΤΑΝ ΓΕΡΑΣΟΥΝ...ΤΕΛΙΚΑ!

Για δεκαετίες το ισχύον δόγμα στις νευροεπιστήμες ήταν ότι ο εγκέφαλος των ενηλίκων δεν αλλάζει....ο λαός με την αμεσότητα που χαρακτηρίζει τις ρήσεις του έλεγε ότι «δεν μπορείς να μάθεις σε γέρικο σκυλί νέα κόλπα» και οι επιστήμονες υποστήριζαν ότι με όσους νευρώνες γεννιόμαστε με τόσους ίσως και λιγότερους πεθαίνουμε.   

Διαρκής επιστημονική  έρευνα ωστόσο έχει ανατρέψει αυτές τις παρωχημένες αντιλήψεις...στη θέση τους έχει εδραιωθεί η διαπίστωση ότι ο ενήλικας εγκέφαλος διαθέτει εντυπωσιακές δυνατότητες «νευροπλαστικότητας», έχει δηλαδή  την ικανότητα να αλλάζει τη δομή και τη λειτουργία του ανταποκρινόμενος στην άμεση εμπειρία.   

Σύμφωνα με τον Dr Mark Hallet στο Journal of Rehabilitation Research and Development  η νευροπλαστικότητα είναι η ικανότητα και η ευφυία του κεντρικού νευρικού συστήματος να μετασχηματίζει τον εαυτό του. Σύμφωνα με τις έρευνες των τελευταίων δεκαετιών η νευροπλαστικότητα όχι απλά είναι εφικτή αλλά συμβαίνει και συνεχώς. Ο εγκέφαλος διαρκώς αλλάζει και τελικά η νευροπλαστικότητα απηχεί το πως προσαρμοζόμαστε στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, μαθαίνουμε νέα δεδομένα και αναπτύσσουμε νέα ταλέντα.   

Οι ασθενείς με ιστορικό εγκεφαλικών αλλοιώσεων όπως τα εγκεφαλικά και η νόσος του Parkinson με τις δυσκολίες στην κινητικότητα ίσως να είναι οι περισσότερο κερδισμένοι από τις παραπάνω διαπιστώσεις.   

Οι ειδικοί που δουλεύουν στην αποκατάσταση ξέρουν ότι για να γίνουν νέες συνάψεις στον εγκέφαλο χρειάζεται επαναλαμβανόμενη και σωστή πρακτική. Η επεξεργασία των δεδομένων στον εγκέφαλο για να γίνει το ο, τιδήποτε όσον αφορά την κινητικότητα μας   είναι ένα αποκορύφωμα των εμπειριών και των σκέψεων που έχει στη διάθεση του μέχρι εκείνη τη στιγμή ο εγκέφαλος και  χρειάζεται καθοδηγούμενη επανάληψη για να αλλάξει η όποια διαδικασία .Κατ’ουσίαν η κίνηση είναι η γλώσσα του εγκεφάλου και ο μηχανισμός μέσω του οποίου ζούμε.   

‘Η δουλειά όσων ενδιαφερόμαστε  για την αποκατάσταση είναι να προάγουμε την πλαστικότητα στη σωστή κατεύθυνση και κάποτε να τη διορθώνουμε αν έχει πάρει λάθος δρόμο και για να το καταφέρουμε αυτό πρέπει να κατανοήσουμε βαθιά τη νευροπλαστικότητα και να μάθουμε να την ελέγχουμε’ δήλωσε ο Dr Mark Hallet.   

Η παραπάνω δήλωση είναι ίσως το καλύτερο νέο για τους φυσικοθεραπευτές και τους ασθενείς τους. Μια από τις πιο ισχυρές θεωρίες και εφαρμοσμένες πρακτικές  που διέπουν τις φυσικοθεραπείες που βοηθούν να ανακτηθεί η κινητικότητα, το περπάτημα και ισορροπία είναι η ενσωμάτωση βιοαναδρασικών  διαδραστικών μηχανημάτων με την κίνηση.    Η βιοανάδραση είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιώντας κάποιες χειροπιαστές  μορφές οπτικής, ακουστικής και λεκτικής απεικόνισης μιας σωματικής λειτουργίας που συνήθως γίνεται αυτόματα – για παράδειγμα της αναπνοής – μας βοηθαέι να συνειδητοποιήσουμε πως αυτή μεταβάλλεται και με ποιόν τρόπο μπορούμε να την ελέγξουμε αποκομίζοντας τα μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία μας .   

Οι ασθενείς μπορούν να δουν, ακούσουν και να νιώσουν τη διαδικασία κάνοντας τις αναγκαίες διορθώσεις όπου χρειάζεται. Βλέποντας την οθόνη που απεικονίζει τη λειτουργία και τις αλλαγές της διασφαλίζεται ότι όλα γίνονται προς τη σωστή κατεύθυνση. Όταν οι πληροφορίες από τις αισθήσεις που μας δίνει το σώμα μας εισέρχονται στο φλοιό μας ο εγκέφαλος διευρύνεται και κατ’ουσίαν επιτρέπει να δημιουργηθούν περισσότερες νευρωνικές συνάψεις που είναι αναγκαίες για την κινητική μάθηση.   

‘Η βιοανάδραση εμφανίζει πολλά πλεονεκτήματα’,  λέει ο Dr Mark Hallet, ‘ όσο περισσότερες πληροφορίες επιτρέπουμε να προσλάβουμε σχετικά με την κινητικότητα μας τόσο πιο εύκολο είναι για τον εγκέφαλο μας να αλλάξει’.    

Το τελικό συμπέρασμα φίλες και φίλοι είναι ότι οι νέες θεωρίες της νευροφυσιολογίας μας οδηγούν σε νέα σύνορα όσον αφορά τις δυνατότητες μας και μας δίνουν ελπίδες για το ότι μπορούμε να έχουμε καλύτερη ποιότητα ζωής, να βελτιώσουμε τις καλές μας ποιότητες, να ελαχιστοποιήσουμε- στο μέτρο του δυνατού- τις λιγότερο καλές και τελικά να ζήσουμε τη ζωή μας στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας και των προδιαγραφών μας.